Verhaal: Leiden Noord
- Leiden
- Gebouwen
Beschrijving van een wijk.
LEIDEN NOORD
Het gebied van Leiden Noord wordt begrensd door Haarlemmertrekvaart, Willem de Zwijgerlaan, Kooilaan, Herensingel en Maresingel
Geschiedenis en ontwikkeling van de wijk in vogelvlucht
Tot 1896 was het tegenwoordige Leiden Noord Leiderdorps grondgebied. In dat jaar werd het gebied tussen Haarlemmertrekvaart en de Marnixstraat evenals het gebied rond de Sophiastraat bij Leiden gevoegd.
Het meer noord-oostelijk deel van de wijk, bij de Bernardkade, werd in 1920 bij Leiden gevoegd.
Rond 1980 heeft er wat sociale stadsvernieuwing plaatsgevonden.
- Rond de jaren 2000 kwam een grote vernieuwingsactie op gang uitmondend in het Wijkontwikkelingsplan Leiden Noord. Achter de Maresingel kwam de nieuwbouwwijk Nieuw Leyden, tevens kwamen er twee overkluizingen over de Willem de Zwijgerlaan. Ook rond de Kooilaan, op de grens met de wijk de Kooi kwam (en komt) veel nieuwbouw zoals investeringen in wonen, openbare voorzieningen en scholen. Voor die ontwikkelingen moest onder andere buurthuis Het Spoortje wijken.
Het gedeelte tussen Haarlemmertrekvaart en Marnixstraat:
Het westelijk deel vanLeiden Noord
Dit deel van de wijk is in te delen in 3 stukken;
- tussen Haarlemmertrekvaart, Van Musschenbroekstraat en Pasteurstraat. Veelal oudere woningen, eind 19e, begin 20e eeuw
- tussen Pasteurstraat, Maresingel, Driemanschapskade, Molenstraat, Marnixstraat en Willem de Zwijgerlaan: hier is vanaf 2008 de nieuwbouwwijk Nieuw Leyden verrezen. De bewoners van laatstgenoemde wijk werden in de gelegenheid gesteld hun woningen naar eigen inzicht te laten bouwen. Op de plek van deze nieuwe woonwijk stond vanaf omstreeks 1903 het slachthuis. Enkele gebouwen van dit bedrijf staan er nog. Tevens was het gemeentelijk energiebedrijf hier gevestigd maar hier is bijna niets van over. De gashouder verdween in 1994.
Er liep er een goederenspoorlijntje van de Langegracht naar de spoorlijn Leiden-Amsterdam, met een zijtak naar de Haarlemmermeerlijnen.
- Ten Zuidoosten van Nieuw-Leyden: Amaliastraat, Molenstraat en Maresingel: huizen van begin 20e eeuw en enige stadsvernieuwing uit de jaren 80.
In het oude wijkdeel ten zuidoosten van Nieuw Leyden zijn geen geveltekens of gevelstenen aangetroffen.
Leiden Noord tussen de Marnixstraat en Kooilaan:
Algemeen en geschiedenis:
De meeste gevelstenen in dit gedeelte van Leiden Noord zijn te zien aan de gevels van panden aan de drukkere wegen zoals aan de Maresingel en Herensingel.
Van rond 1920 tot globaal 1970 werden hier woningen gebouwd. In de zijstraten zijn over het algemeen minder geveltekens aangebracht.
Naast, en evenwijdig aan, de Kooilaan liep sinds 1912 een spoorlijntje van de zogenaamde Haarlemmermeerlijnen. Het eindstation ervan, het Herensingelstation, werd in 1970 gesloopt en op het tracé van de spoorlijn werd in de jaren '80 een nieuwbouwwijk neergezet. Voor de straatnamen in deze wijk werd gekozen voor spoorwegtermen zodat hier bijvoorbeeld de Bielzenstraat en Bufferkade te vinden zijn. Ook in de omgeving van de Os- en Paardenlaan verrezen in de jaren '80 nieuwe panden. Het in 1980 gebouwde buurthuis het Spoortje moest reeds in 2013 wijken voor de nieuwbouw die volgens het Wijkontwikkelingsplan Leiden Noord was gepland.
Objecten:
GT_1335 Haarlemmerweg 6
GT_1334 Haarlemmerweg 16
...
GT_1337 Pasteurstraat 2A
...
GT_1338 Korte Hansenstraat 5
...
GT_1339 Hansenstraat 12e
GT_1344 Willem de Zwijgerlaan 179
GT_1343 Willem de Zwijgerlaan 179
GT_1342 Willem de Zwijgerlaan 179
GT_1341 Willem de Zwijgerlaan 179
...
GT_1348 Marnixstraat 35
GT_1336 Maresingel 9a
GT_1395 Maresingel 72
...
GT_1396 Maresingel 74
GT_1345 Os en paardenlaan 45
GT_1399 Herensingel 4
...
GT_1464 herensingel 13
GT_1466 herensingel 17
GT_1465 herensingel 20
GT_1031 Herensingel 27 / hoek Niek Engelschmanstraat
Wasserij De arend
GT_1269 Alexanderstraat 13-15
...
GT_1347 Driemanschapskade nr
GT_1468 herensingel / lusthoflaan ANNO
GT_1469 herensingel / lusthoflaan 1922
GT_1467 herensingel / lusthoflaan Zonnewijzer Dolfijn
GT_1435 herensingel / lusthoflaan nr
GT_1031 Herensingel / Niek Engelschmanstraat (Wasserij "De Arend")
GT_1436 herensingel / os en paardenlaan Christusbeeld
GT_1437 Herensingel nr Pastoor Dessens
GT_1397 Herensingel 3
GT_1398 Herensingel 3
...
GT_1820 Marnixstraat (voorheen)
...
GT_1392 Pascalstraat / Hertzstraat nr
Dit verhaal is opgesteld door de commissie Geveltekens van de Historische Vereniging Oud Leiden. Voor meer informatie of contact met de commissie raadpleeg ons colofon.
Het gebied van Leiden Noord wordt begrensd door Haarlemmertrekvaart, Willem de Zwijgerlaan, Kooilaan, Herensingel en Maresingel
Geschiedenis en ontwikkeling van de wijk in vogelvlucht
Tot 1896 was het tegenwoordige Leiden Noord Leiderdorps grondgebied. In dat jaar werd het gebied tussen Haarlemmertrekvaart en de Marnixstraat evenals het gebied rond de Sophiastraat bij Leiden gevoegd.
Het meer noord-oostelijk deel van de wijk, bij de Bernardkade, werd in 1920 bij Leiden gevoegd.
Rond 1980 heeft er wat sociale stadsvernieuwing plaatsgevonden.
- Rond de jaren 2000 kwam een grote vernieuwingsactie op gang uitmondend in het Wijkontwikkelingsplan Leiden Noord. Achter de Maresingel kwam de nieuwbouwwijk Nieuw Leyden, tevens kwamen er twee overkluizingen over de Willem de Zwijgerlaan. Ook rond de Kooilaan, op de grens met de wijk de Kooi kwam (en komt) veel nieuwbouw zoals investeringen in wonen, openbare voorzieningen en scholen. Voor die ontwikkelingen moest onder andere buurthuis Het Spoortje wijken.
Het gedeelte tussen Haarlemmertrekvaart en Marnixstraat:
Het westelijk deel vanLeiden Noord
Dit deel van de wijk is in te delen in 3 stukken;
- tussen Haarlemmertrekvaart, Van Musschenbroekstraat en Pasteurstraat. Veelal oudere woningen, eind 19e, begin 20e eeuw
- tussen Pasteurstraat, Maresingel, Driemanschapskade, Molenstraat, Marnixstraat en Willem de Zwijgerlaan: hier is vanaf 2008 de nieuwbouwwijk Nieuw Leyden verrezen. De bewoners van laatstgenoemde wijk werden in de gelegenheid gesteld hun woningen naar eigen inzicht te laten bouwen. Op de plek van deze nieuwe woonwijk stond vanaf omstreeks 1903 het slachthuis. Enkele gebouwen van dit bedrijf staan er nog. Tevens was het gemeentelijk energiebedrijf hier gevestigd maar hier is bijna niets van over. De gashouder verdween in 1994.
Er liep er een goederenspoorlijntje van de Langegracht naar de spoorlijn Leiden-Amsterdam, met een zijtak naar de Haarlemmermeerlijnen.
- Ten Zuidoosten van Nieuw-Leyden: Amaliastraat, Molenstraat en Maresingel: huizen van begin 20e eeuw en enige stadsvernieuwing uit de jaren 80.
In het oude wijkdeel ten zuidoosten van Nieuw Leyden zijn geen geveltekens of gevelstenen aangetroffen.
Leiden Noord tussen de Marnixstraat en Kooilaan:
Algemeen en geschiedenis:
De meeste gevelstenen in dit gedeelte van Leiden Noord zijn te zien aan de gevels van panden aan de drukkere wegen zoals aan de Maresingel en Herensingel.
Van rond 1920 tot globaal 1970 werden hier woningen gebouwd. In de zijstraten zijn over het algemeen minder geveltekens aangebracht.
Naast, en evenwijdig aan, de Kooilaan liep sinds 1912 een spoorlijntje van de zogenaamde Haarlemmermeerlijnen. Het eindstation ervan, het Herensingelstation, werd in 1970 gesloopt en op het tracé van de spoorlijn werd in de jaren '80 een nieuwbouwwijk neergezet. Voor de straatnamen in deze wijk werd gekozen voor spoorwegtermen zodat hier bijvoorbeeld de Bielzenstraat en Bufferkade te vinden zijn. Ook in de omgeving van de Os- en Paardenlaan verrezen in de jaren '80 nieuwe panden. Het in 1980 gebouwde buurthuis het Spoortje moest reeds in 2013 wijken voor de nieuwbouw die volgens het Wijkontwikkelingsplan Leiden Noord was gepland.
Objecten:
GT_1335 Haarlemmerweg 6
GT_1334 Haarlemmerweg 16
GT_1337 Pasteurstraat 2A
GT_1338 Korte Hansenstraat 5
GT_1339 Hansenstraat 12e
GT_1344 Willem de Zwijgerlaan 179
GT_1343 Willem de Zwijgerlaan 179
GT_1342 Willem de Zwijgerlaan 179
GT_1341 Willem de Zwijgerlaan 179
GT_1348 Marnixstraat 35
GT_1336 Maresingel 9a
GT_1395 Maresingel 72
GT_1396 Maresingel 74
GT_1345 Os en paardenlaan 45
GT_1399 Herensingel 4
GT_1464 herensingel 13
GT_1466 herensingel 17
GT_1465 herensingel 20
GT_1031 Herensingel 27 / hoek Niek Engelschmanstraat
Wasserij De arend
GT_1269 Alexanderstraat 13-15
GT_1347 Driemanschapskade nr
GT_1468 herensingel / lusthoflaan ANNO
GT_1469 herensingel / lusthoflaan 1922
GT_1467 herensingel / lusthoflaan Zonnewijzer Dolfijn
GT_1435 herensingel / lusthoflaan nr
GT_1031 Herensingel / Niek Engelschmanstraat (Wasserij "De Arend")
GT_1436 herensingel / os en paardenlaan Christusbeeld
GT_1437 Herensingel nr Pastoor Dessens
GT_1397 Herensingel 3
GT_1398 Herensingel 3
GT_1820 Marnixstraat (voorheen)
GT_1392 Pascalstraat / Hertzstraat nr
Dit verhaal is opgesteld door de commissie Geveltekens van de Historische Vereniging Oud Leiden. Voor meer informatie of contact met de commissie raadpleeg ons colofon.