Herplaatsing gevelstenen
Om een stad leefbaar te houden is het soms nodig in te grijpen in een bestaande
situatie. De woonwijk de Zeeheldenbuurt is bebouwd in de jaren 1915 om daarmee de verkrotte binnenstad te ontlasten. Er werden woningbouwverenigingen opgericht die de realisatie van plannen voor nieuw en gezond wonen gingen realiseren. Zo bouwde de woningbouwvereniging Eensgezind een deel van de woonwijk. De architect van dat moment, W. Fontein, ontwierp een deel van de wijk dat helaas van het begin af niet goed functioneerde. Maar het geld was besteed en op. Het heeft tot in onze tijd geduurd voordat deze huizen zijn vervangen en nu voldoen aan de moderne eisen. De huizen van toen zijn gesloopt. Gelukkig zijn de gevelstenen die de start van de bouw en vereniging vermelden, bewaard gebleven. Een aandacht die onze HVOL wellicht stimuleerde?

...
Woningen aan de Zijlsingel, kort voor de sloop in 2019

In ieder geval heeft Jan Hartstra, lid van de commissie Geveltekens, er
aantekeningen van gemaakt en gevolgd waar de stenen werden herplaatst.
Hieronder zijn notities:

“Aan de Zijlsingel stonden nog tot 2019 een aantal huizen van vlak na de eerste
wereldoorlog. In die huizen zaten 2 gevelstenen; ongeveer op de plek van Zijlsingel 58 zat een steen met het opschrift:

ANNO 1918
WONINGBOUWVEREENIGING
“EENSGEZINDHEID”
OPGERICHT 21 APRIL 1915.

...
GT_2142

Ook bij nummer 50 zat een gevelsteen, ....



.... met opschrift:

TER HERINNERING AAN
HET 25 JARIG BESTAAN
DER WONINGBOUWVER.
“EENSGEZINDHEID”
1915 – 1940.


GT_2141

De huizen werden gesloopt in 2019, maar beide gevelstenen werden er uitgehaald en bleven bewaard.
Op de plek (en achterliggende wijk) werden nieuwe huizen gebouwd en de gevelstenen werden opnieuw ingemetseld, maar op een andere plek, dan waar ze aanvankelijk zaten, namelijk Zijlsingel, hoek de Ruijterstraat.

...
Nieuwbouw tijdens uitvoering


De nieuwe woningen met de ingemetselde gevelstenen op de beide hoeken

In 2021 werden de huizen opgeleverd."


Dit verhaal is opgesteld door de commissie Geveltekens van de Historische Vereniging Oud Leiden. Tekst Dik Kompier, foto's Jan Hartstra.
Voor meer informatie raadpleeg ons colofon.