• 
• DownloadAflezingboek1574-1649.pdf

Met CTRL+F is het bestand te door zoeken.

Wanneer en zodra mensen in een zeker groepsverband leven, wordt er ,,nieuws” doorgegeven en van het ogenblik af dat er in en over dergelijke groepen een bestuurlijke ordening ontstaat, worden er door dit bestuur mededelingen gedaan en verordeningen uitgevaardigd.
Zolang nog maar weinig mensen, ook uit de hogere standen, kunnen lezen, gebeurt dit alles mondeling; later komt er een schriftelijke nieuwsvoorziening op gang, tussen de overheden onderling, tussen ontwikkelde particulieren, en tussen deze twee groepen. Rond 1600 staat de internationale berichtgeving al op een tamelijk hoog peil, in aanmerking genomen dat elk bericht door mensen van de ene plaats naar de andere moest worden gebracht.

Naam
De naam Aflezingboek spreekt voor zich: aflezen is nog steeds min of meer een synoniem voor ,,in het openbaar bekend maken door voorlezen”. Als titel van dit genre registers is het origineel. Andere steden die deze boeken hebben bewaard, noemden ze anders: Publicatiën of Publicatieboeken, Registers van keuren en ordonnantiën, Keurboeken of Registers van willekeur (Amsterdam). Aanzienlijk origineler en aardiger namen hebben ze in Dordrecht: Klepboeken en Utrecht: Buurspraakboeken. Van deze zijn vooral de Dordtse zeer uitvoerig; ze zijn bovendien door een klapper op namen èn zaken goed toegankelijk.

Aflezen
Hoe moeten wij ons dit aflezen voorstellen? Waarschijnlijk zo: er werd een (speciale?) klok geluid en een minuut of tien later vertoonden de leden van het Gerecht zich hetzij op het bordes van het stadhuis hetzij voor een open venster, terwijl een omroeper of een klerk de roepstoel betrad en met luider stemme de bekendmaking aan de inmiddels samengestroomde menigte voorlas.

Uit: W.C.S. van Benthem Jutting, Iets over de zogenaamde aflezingboeken in het Leidse gemeente-archief, in: Leids Jaarboekje, 61 (1969), 99-113.

In de jaren 1966-1967 zijn delen van de Aflezingboeken geklapperd op namen en zaken door Mej. Dr. W.C.S. van Benthem Jutting. Het zou mooi zijn wanneer ook de andere delen zouden worden toegevoegd,
Digitalisering vanuit het kaartsysteem studiezaal: H.M. van den Heuvel, 2016.
Het oorspronkelijk bestand bestond uit een persoonsdeel en een zakelijk deel. Deze zijn in februari 2020 door Emiel van der Hoeven samengevoegd tot een alfabetisch geheel.
Bron: NL-LdnRAL-0501A Inv.nrs. 14-21, resp. delen D-L.