Verhaal: Eerste steen gelegd door G.J. Bik oud 6 jaar
- Genealogie
- Leiden
- Geschiedenis 1801-1900
- Geschiedenis 1901-1950
- Gebouwen
Eerste steen Molensteeg 3
In het pand Molensteeg 3 (met erboven een woning doorgaans genummerd Molensteeg 3A) zit een gevelsteentje met de tekst: G.J. Bik oud 6 jaar 13-1-1914. Wie was degene die die eerste steen gelegd heeft en waarom in dit pand? Die laatste vraag is simpel te beantwoorden: sinds november 1913 was dit pand eigendom van Wilhelmus Frederik Bik, die in 1914 van de gemeente vergunning kreeg om daar een woning te bouwen en voor “het aldaar oprichten van een bewaarplaats tot berging van droge en natte verfwaren”. Het werd daarmee een opslagplaats van de voorraad van drogisterij Bik, gevestigd om de hoek op het adres Doezastraat 4.
Dat een winkelier op een voorname straat een pakhuis had in een minder voorname straat dichtbij, was vroeger haast normaal. Bij het eigen (woon)huis en winkel was vaak onvoldoende ruimte, zodat er naar een apart pakhuis(je) in de buurt uitgeweken moest worden. Kwam er eens een klant die speciale verlangens had, dan kon de winkelier even met hem naar het pakhuis wandelen en daar alles bekijken en eventueel meteen zaken doen.
Omdat de familie Bik behalve als drogist ook actief was in de verf (sommigen waren zelfs kortere of langere tijd huisverwer geweest) en de voorraden verf vanwege brandgevaar en eventueel nare geurtjes beter niet in de eigen woning geborgen werden, was zo’n pakhuis nabij zeer welkom. Dat hier boven de opslagplaats ook een woning was, klinkt misschien minder geslaagd, maar bij een bescheiden huur waren er altijd wel gegadigden om die te huren, en het leverde de eigenaar nog wat aan huur (en gratis toezicht) op.
... 
Molensteeg 3 - GT_2132
De geschiedenis van de drogisterij/verfwarenwinkel is uitvoerig beschreven in ‘Drogisterij Bik.’ Geschiedenis van een Winkelbedrijf 1860-2010, onder redactie van P. Kwaadgras. Hieraan is te ontlenen dat de kamerbehanger en huisverver Gernardus (in de wandeling Gerardus) Bik (Leiden 21-7-1826 – Leiden 27 juli 1914) en zijn vrouw Wilhelmina (ook wel eens Maria) Catharina de Laaf (Leiden 30-10-1827 – Leiden 16-4-1903), die op 6 februari 1850 in Leiden getrouwd waren en een heel groot gezin stichtten, in 1860 een zaakje in drogisterij-artikelen en ook verfwaren begonnen. Dit werd al snel verhuisd naar het adres Doezastraat 4, waar de zaak zelfs nog anno 2022 gevestigd is. Zijn broer Petrus Wilhelmus Bik woonde tot 1892 op het adres Molensteeg 3 (eigenlijk 3A), met zijn vrouw. Vanaf 11-9-1911 woonde daar David Vijlbrief met vrouw en vijf kinderen, die op 12 januari 1914 vertrokken naar Molensteeg 25.
Gezicht op de Molensteeg, gezien vanaf de oostzijde van de Doezastraat naar de Molensteegbrug, begin 20e eeuw - bron ELO
Meteen na hun vertrek zal de verbouwing (vermoedelijk geen totale nieuwbouw, maar minstens wel een nieuwe voorgevel) plaatsgevonden hebben, want al op 29 april 1914 werden Johannes Hollebeek en zijn vrouw hier ingeschreven, die op 13 februari 1915 hun eerste kind hier geboren zagen worden, maar een paar weken later al verhuisden naar Den Haag. Vader Gerardus was toen al 88 jaar en overleed in 1914, dus het is duidelijk dat hij geen rol meer speelde bij de aankoop en verbouwing van Molensteeg 3-3A.
Het was zoon Wilhelmus Frederik, geb. Leiden 5-11-1863, die de zaak overgenomen had. Dat zag er aanvankelijk niet naar uit, want eerst werd hij orgelmaker genoemd (wellicht in de leer bij een familielid dat een bekend orgelbouwer was) en woonde in 1892/93 enige tijd in Warmond, waarna hij als huisknecht vermeld stond. Hij trouwde op 30 april 1906 met Theresia Smit, geb. Leiden 21-1-1873, overl. Amsterdam 8-6-1945.
Uit dit huwelijk werden geboren: Gerardus Jozef, geb. 21-3-1907, en Wilhelmina Catharina Frederika, geb. 28-3-1910. Met maar twee kinderen was er wellicht nog wat ruimte in Doezastraat 4 over, zodat er vaak kamers verhuurd werden aan studenten.
Gerardus Jozef was dus degene die de eerste steen legde op 13 januari 1914. Hij kwam bij zijn vader in de zaak en zette die voort toen zijn vader op 2 mei 1943 overleed. Hij was op 5 mei 1930 getrouwd met Wilhelmina Maria Tuithof (Leiden 1-8-1908 – Leiden 10-11-1958). De latere drogisten na het overlijden van Gerardus Jozef (5 oktober 1979) tot de huidige uitbater Paul Bik zijn voor de geschiedenis van het pand Molensteeg 3-3A minder interessant.
Molensteeg van de Doezastraat naar de Vliet gezien, eind 19e eeuw - bron ELO
Dit verhaal is opgesteld door de commissie Geveltekens van de Historische Vereniging Oud Leiden, auteur P. de Baar. Zie verder ons colofon
Dat een winkelier op een voorname straat een pakhuis had in een minder voorname straat dichtbij, was vroeger haast normaal. Bij het eigen (woon)huis en winkel was vaak onvoldoende ruimte, zodat er naar een apart pakhuis(je) in de buurt uitgeweken moest worden. Kwam er eens een klant die speciale verlangens had, dan kon de winkelier even met hem naar het pakhuis wandelen en daar alles bekijken en eventueel meteen zaken doen.
Omdat de familie Bik behalve als drogist ook actief was in de verf (sommigen waren zelfs kortere of langere tijd huisverwer geweest) en de voorraden verf vanwege brandgevaar en eventueel nare geurtjes beter niet in de eigen woning geborgen werden, was zo’n pakhuis nabij zeer welkom. Dat hier boven de opslagplaats ook een woning was, klinkt misschien minder geslaagd, maar bij een bescheiden huur waren er altijd wel gegadigden om die te huren, en het leverde de eigenaar nog wat aan huur (en gratis toezicht) op.
Molensteeg 3 - GT_2132
De geschiedenis van de drogisterij/verfwarenwinkel is uitvoerig beschreven in ‘Drogisterij Bik.’ Geschiedenis van een Winkelbedrijf 1860-2010, onder redactie van P. Kwaadgras. Hieraan is te ontlenen dat de kamerbehanger en huisverver Gernardus (in de wandeling Gerardus) Bik (Leiden 21-7-1826 – Leiden 27 juli 1914) en zijn vrouw Wilhelmina (ook wel eens Maria) Catharina de Laaf (Leiden 30-10-1827 – Leiden 16-4-1903), die op 6 februari 1850 in Leiden getrouwd waren en een heel groot gezin stichtten, in 1860 een zaakje in drogisterij-artikelen en ook verfwaren begonnen. Dit werd al snel verhuisd naar het adres Doezastraat 4, waar de zaak zelfs nog anno 2022 gevestigd is. Zijn broer Petrus Wilhelmus Bik woonde tot 1892 op het adres Molensteeg 3 (eigenlijk 3A), met zijn vrouw. Vanaf 11-9-1911 woonde daar David Vijlbrief met vrouw en vijf kinderen, die op 12 januari 1914 vertrokken naar Molensteeg 25.
Gezicht op de Molensteeg, gezien vanaf de oostzijde van de Doezastraat naar de Molensteegbrug, begin 20e eeuw - bron ELO
Meteen na hun vertrek zal de verbouwing (vermoedelijk geen totale nieuwbouw, maar minstens wel een nieuwe voorgevel) plaatsgevonden hebben, want al op 29 april 1914 werden Johannes Hollebeek en zijn vrouw hier ingeschreven, die op 13 februari 1915 hun eerste kind hier geboren zagen worden, maar een paar weken later al verhuisden naar Den Haag. Vader Gerardus was toen al 88 jaar en overleed in 1914, dus het is duidelijk dat hij geen rol meer speelde bij de aankoop en verbouwing van Molensteeg 3-3A.
Het was zoon Wilhelmus Frederik, geb. Leiden 5-11-1863, die de zaak overgenomen had. Dat zag er aanvankelijk niet naar uit, want eerst werd hij orgelmaker genoemd (wellicht in de leer bij een familielid dat een bekend orgelbouwer was) en woonde in 1892/93 enige tijd in Warmond, waarna hij als huisknecht vermeld stond. Hij trouwde op 30 april 1906 met Theresia Smit, geb. Leiden 21-1-1873, overl. Amsterdam 8-6-1945.
Uit dit huwelijk werden geboren: Gerardus Jozef, geb. 21-3-1907, en Wilhelmina Catharina Frederika, geb. 28-3-1910. Met maar twee kinderen was er wellicht nog wat ruimte in Doezastraat 4 over, zodat er vaak kamers verhuurd werden aan studenten.
Gerardus Jozef was dus degene die de eerste steen legde op 13 januari 1914. Hij kwam bij zijn vader in de zaak en zette die voort toen zijn vader op 2 mei 1943 overleed. Hij was op 5 mei 1930 getrouwd met Wilhelmina Maria Tuithof (Leiden 1-8-1908 – Leiden 10-11-1958). De latere drogisten na het overlijden van Gerardus Jozef (5 oktober 1979) tot de huidige uitbater Paul Bik zijn voor de geschiedenis van het pand Molensteeg 3-3A minder interessant.
Molensteeg van de Doezastraat naar de Vliet gezien, eind 19e eeuw - bron ELO
Dit verhaal is opgesteld door de commissie Geveltekens van de Historische Vereniging Oud Leiden, auteur P. de Baar. Zie verder ons colofon