Erfgoed Leiden en omstreken

Info

Verhaal: Vertrokken personen 1924-1929

  • Genealogie
  • Hillegom
  • Leiden
  • Leiderdorp
  • Noordwijk
  • Rijnsburg
  • Sassenheim
  • Voorhout
  • Voorschoten
  • Warmond
  • Zoeterwoude
  • Geschiedenis 1901-1950

Uit het Leidsch Dagblad

  • DownloadRAL Leidsch Dagblad 1924-1929.pdf
Om de pdf te openen en/of downloaden klik op bovenstaande pijl. Na opening is het bestand met CTRL+F of CMD+F doorzoekbaar.

Uit Leiden vertrokken personen in de periode 01-01-1924 / 01-03-1929

Van de bovenbedoelde personen is in de periode mei 1983 / februari 1984 een klapper gemaakt, ter vervanging van de gegevens die bij de stadhuis-brand van februari 1929 verloren gegaan zijn. Deze klapper is gemaakt uit de rubriek “uit Leiden vertrokken”, wekelijks vermeld in het “Leidsch Dagblad” in de desbetreffende periode. De klapper bevat circa 12.000 fiches.

Er bleken veel fouten in de genoemde krantenrubriek voor te komen:
- bekende straatnamen zijn verhaspeld (b.v. Ruysdaelstraat werd vermeld als Rugsdoelstraat);
- soms werden niet-bestaande plaatsnamen vermeld, b.v. Assen (N.Br) in plaats van Asten (N.Br.), om nog maar te zwijgen van het buitenland;
- Er kwamen soms zeer onwaarschijnlijke eigennamen voor (b.v. Buwalda werd Bruwalda).

Bij eerste lezing konden al diverse fouten gesignaleerd worden (circa 3 stuks per wekelijkse opgave), meest straatnamen.
Erg veel fiducie in de betrouwbaarheid van de krantenopgaven, wat de juiste spelling betreft, geeft een en ander uiteraard niet. Daarom is getracht tot een wat betere controle te komen, en wel door:
- onwaarschijnlijk lijkende straatnamen te controleren met het postcodeboek (waarbij uiteraard rekening mee werd gehouden dat bepaalde straatnamen die nu niet bestaan vroeger wel bestaan kunnen hebben;
- onbekend klinkende eigennamen te vergelijken met enige recente telefoonboeken (Leiden en Omstreken, Amsterdam, Den Haag, Rotterdam) en met Leidse adresboeken uit de desbetreffende periode, waarna de dan nog resterende gevallen vervolgen zijn vergeleken met de opgaven van vertrokken personen in de Leidsche Courant, en voorts zo nodig met het “alfabet” op het bevolkingsregister over de jaren 1914 / 1923, met diverse studentenalmanakken en met de wekelijkse opgaven van in Leiden gevestigde personen in het Leidsch Dagblad, waardoor het ten slotte in de overgrote meerderheid van de “probleemgevallen” met vrij grote waarschijnlijkheid gelukt is de juiste spelling der namen
vast te stellen (soms zijn diverse spellingen even waarschijnlijk en zijn er evenzoveel fiches gemaakt).

Ondanks dit alles blijven er m.i. nog vele gevallen over, waarin een foutieve vermelding in de krant niet kon worden geconstateerd, b.v.:
- fouten in voorletters;
- foutieve, echter zeer acceptabel uitziende namen (indien de krant een naam als Petersen verminkt tot Pietersen zal dat natuurlijk niet worden opgemerkt).

Daarom verdient het m.i. aanbeveling, bij het gebruik van deze klapper met de genoemde mogelijkheden rekening te houden door niet alleen te kijken bij de gezochte naam zelf, doch ook bij eventueel voor de hand liggende afwijkende spellingen (wie b.v. Bal zoekt, kijk zo nodig ook bij Bol, Boe en Bul).

De volgorde waarop de fiches zijn gerangschikt is:
- alfabetisch op de achternaam;
- bij gelijke achternamen vervolgens op voorletters;
- zijn ook de voorletters gelijk, dan is de volgorde die van de datum van vermelding in het Leidsch Dagblad.

Voorts is bij de alfabetisering het volgende in acht genomen:
- ij is gelijkgesteld met y;
- umlaut en andere tekens hebben geen invloed op de volgorde, dus
ä, á, à en â gelijkgesteld aan a;
- wat de voorletters betreft: Chr = C, Fr = F’ Joh = J, enz;
- Mr, Dr, enz zijn opgevat als titels en hebben derhalve geen invloed
op de volgorde.

Bij dubbele en meervoudige achternamen is op elk deel van de naam (afgezien van lidwoorden en voorzetsels) een fiche gemaakt.
Voor echtparen en weduwen is zowel een fiche gemaakt op de naam van de man als op die van de vrouw.
Uit de krant blijkt overigens vaak niet of het een dubbele naam of een echtpaar betreft; ook is het niet altijd duidelijk of het een echtpaar of een weduwe betreft.

16.02.1984, Th. C. Witte

Digitalisering
Is 2012 zijn de bovengenoemde fiches door de familie Van den Heuvel gedigitaliseerd in een database geplaatst.
Door deze digitalisering is de meervoudige vermelding op achternamen en die van de echtgeno(o)t(e) verwijderd. In het digitale bestand (pdf) kan op elk woord of deel van een woord worden gezocht.
De sortering is in principe gelijk gebleven; dus achternaam, voornaam of voorletters en datum.

Voorhout, 1 december 2012
Emiel van der Hoeven
kaart