Zie hier het geboortehuis van, misschien niet de bekendste, maar wel de belangrijkste fotograaf ooit van Leiden: Jan Goedeljee (1824-1905). Zo, zien we dat ook een keer. Door Goedeljee en zijn 1000-den foto’s hebben wij nu nog altijd een goed en haast levend beeld van het 19de eeuwse Leiden. En dan mag hij de belangrijkste fotograaf van de stad zijn, maar over de eerste pak-m-beet 30 jaar van zijn leven weten we eigenlijk heel weinig. In 1824 geboren in dit huis, dus, toen Langebrug wijk IV, no. 385, tegenwoordig gewoon nummer 16. Moeder Antje Richter en vader Nicolaas Goedeljee, die kort boekverkopersknecht was, maar echt carrière maakt als boekbinder. Het gebied rond de Pieterskerk stond toen nog altijd bekend als de boekenbuurt: veel boekhandelaren, drukkers en boekbinders. Dat had natuurlijk alles te maken met de universiteit die daar aan het Rapenburg zat.


Jan Goedeljee lijkt gedoemd om zijn vader als boekbinder op te volgen. Hij vestigt zich rond 1860 ook daadwerkelijk als boekbinder aan de Papengracht. Maar de fotografie lonkt. En wie zich een beetje in het verdere leven van Goedeljee heeft verdiept, begrijpt dat wel. Hij is immers uitzonderlijk sociaal en graag onder de mensen. In een kamertje de hele dag achter een boekbinderspers zitten, lijkt idd niets voor hem. Het is dan ook zijn jongere broer Pieter Goedeljee, die hun vader opvolgt als boekbinder. Dit pandje blijft dan ook nog een generatie in de familie. Maar als Pieter in 1895 en zijn vrouw in 1899 overlijden, staan kort daarna niet alleen Langebrug 16 te koop, maar ook de boekbinderspers van de familie.


Uiteindelijk kiest Jan Goedeljee toch voor de fotografie boven het boekbindersvak. Het brengt half Leiden in zijn atelier en regelmatig trekt hij met zijn camera door de stad. Goedeljee is in zijn element. Veel bronnen vermelden het jaar 1865 als het jaar waarin hij begint met fotograferen. Dat is echter al eerder: in 1860 plaatst Goedeljee een advertentie in de krant waarin hij zichzelf als fotograaf presenteert. Portretten, groepen, landschappen en reproducties: voor al deze takken van fotografie kun je bij hem terecht. Daar aan de Papengracht heeft hij een doelmatig ingerichte werkplaats. Aldus de krantenadvertentie. Een krantenartikeltje uit 1889 meldt zelfs dat de oudste foto’s van Goedeljee stammen uit 1858. De grote vraag blijft echter: van wie heeft Goedeljee het fotograferen geleerd?