GT_1140
Herdenkingsteen voor Jan van Goyen ( Leiden 1596- De Haag 1656), landschapsschilder, tekenaar en kunstverkoper.

Jan van Goyen ( Leiden 1596- De Haag 1656). Landschapschilder, tekenaar en kunstverkoper uit de Gouden Eeuw. Hij werkte in Leiden, Haarlem en Den Haag. Na 1640 ontstonden zijn panorama’s en riviergezichten (bijv. Haarlemmermeer uit 1656). Van zijn reizen door o.a. Frankrijk, België en langs Rijn en Waal zijn enkele schetsboeken bewaard gebleven. Eén van zijn vele leerlingen is zijn schoonzoon Jan Steen

Geschiedenis

Op de plek van één van de oudste café's van Leiden, De Spijkerbak, werd de schilder Jan van Goyen geboren. De vader van Jan van Goyen had hier ooit een schoenmakerij.
Jan was waarschijnlijk de oudste zoon in het gezin en had nog twee zussen, Annetgen en Marrytgen en een jongere broer, Cornelis. Deze laatste betrok heel wat later een huis 'op stand' aan het Pieterskerkhof.
De gevelsteen in de muur herinnert aan de geboorte van Jan van Goyen in dit huis op 13 januari 1596.
In 1996 maakte de gemeente Leiden een budget vrij voor de oprichting van een monument voor Van Goyen, dat er uiteindelijk nooit is gekomen.

Jan van Goyen leerde het schildersvak in Leiden. Hij had diverse leermeesters, onder wie Willem Gerritsz en Isaac van Swanenburg en de glasschilders Cornelis en Hendrick Clock. In 1618 werd hij opgenomen in het Leidse St. Lucasgilde en tevens trouwde hij in dat jaar met Annetje van Raelst.
Hij ging in de leer bij de Haarlemse landschapsschilder Esaias van de Velde wiens stijl duidelijk te herkennen is in Van Goyens vroege werk. Omstreeks 1627 gaat hij over op een meer monochroom kleurenpalet, groen- en grijstinten, en schilderde hij voornamelijk nog landschappen.
Van Goyen heeft heel erg veel geschilderd en gebruikte regelmatig dezelfde motieven. Van zijn hand zijn zo'n 1200 schilderijen en 800 tekeningen bekend. Veel van die tekeningen maakte hij op studiereisjes door de Nederlanden, Frankrijk en Duitsland. Van zijn reizen zijn enkele schetsboeken bewaard gebleven.
Van 1618 tot 1632 woonde de schilder in Leiden, zijn laatste jaren bracht hij door in Den Haag.

Eén van zijn vele leerlingen was de man van zijn dochter Grietje, Jan Steen.
Klik hier voor het verhaal.

Bronnen:

Leidsch Dagblad van 13 januari 1996, pagina 17
Website Rijksmuseum Amsterdam

Opgesteld door de commissie Geveltekens van de Historische Vereniging Oud Leiden, zie verder ons colofon.