Erfgoed Leiden en omstreken

Info

Verhaal: Juf in Leiden en wonen aan de Maredijk

  • Leiden
  • Geschiedenis 1801-1900
  • Geschiedenis 1901-1950

Interview met mevrouw A.M. Alting op 27 januari 2015

Het verhaal van Ans Alting begint in Rijnsburg. Daar wordt ze op 30 juli 1931 geboren. Na het plotseling overlijden van haar vader verhuist ze met haar moeder, broer en zus naar Leiden.
Ze komen terecht op de Maredijk, een straat en buurt met veel winkeltjes. Je kon er alles kopen, aldus mevrouw Alting. “Je had Sassen, die kwam ook nog met paard en wagen langs, verder een sigarenwinkeltje, verschillende kruideniers, een bakker, een slager.”
Het gezin was gereformeerd. “Mijn moeder was van huis uit eigenlijk hervormd. Maar omdat mijn vader de zoon was van een gereformeerde dominee, is mijn moeder bij haar trouwen ook gereformeerd geworden. Dat hoorde zo.” Boodschappen doen in de buurt gebeurt dan ook alleen bij christelijke winkels. “Je wist toen precies welke winkel christelijk was en welke niet. Wij gingen dus altijd naar dat winkeltje van De Boer.”
Op zondag buitenspelen mag niet. Wandelen is op die dag wel toegestaan.

Zeil in de kachel
Als de oorlog in het eindstadium komt, is ze getuige van het bombardement bij het station. “We konden de eitjes zo zien vallen. We hadden van ons leven nog nooit bommen gezien.”
De Maredijk blijft gespaard. “De Maredijk was toen heel smal. Het liep er zo door naar de Leidse Hout. Daar was een klein rond tunneltje. Als we daar onderdoor fietsten dan konden mijn broer en zus als ze op de pedalen stonden met hun hoofd het tunneltje aantikken. Ik was nog iets te klein daarvoor. Maar ja, al gauw hadden we door de oorlog ook geen fietsen meer.”

Tunneltje Maredijk. Foto W.J. Kret, 1931

Ze weet ook nog hoe tulpenbollen smaakten. “En in de oorlog hebben we de vloerbedekking van de vorige bewoners van ons huis, groen zeil, gebruikt om de kachel te stoken. Dat brandde als een tierelier.”
Als ze na de oorlog voor de tweede keer blijft zitten op het gymnasium gaat ze naar de Kweekschool. Na het behalen van het diploma krijgt ze gelijk een baan aangeboden. “Ik kon op een christelijke school in Hazerswoude aan de slag. Dat betekende fietsen door regen en wind. En vaak had ik twee keer tegenwind.”
Na een tijdje kan ze juf worden in Leiden, op de Stadhouderslaanschool (vanaf 1983 Prinses Ireneschool). Ze haalt ook haar hoofdakte. Er is gedurende haar leven veel veranderd in het onderwijs.
“In het begin waren er nog kroontjespennen en inktpotjes, een griffel en een lei. Daar ben ik mee opgegroeid als schoolkind in Rijnsburg. Ook had je een sponzendoos en een klein zeempje. Daar stopten we altijd een bruine boon in en die ging dan uitlopen. Je zag een worteltje eruit komen en een steeltje. Dat heb ik later ook nog met mijn kinderen in de klas gedaan, op natte watten.”

Ans Altingplein
Ze vindt dat in de loop der tijd kinderen brutaler worden. En ouders laten meer van zich horen. “Vroeger was het als je klaagde als kind bij de ouders over school eerder: ‘Nou, je zal zelf wel wat gedaan hebben.’ “
Ze noemt zichzelf een strenge juf. “Maar dat was ook wel nodig in die grote klassen van vroeger.”
Vriendjes waren er wel soms maar van het huis uit gaan en trouwen is nooit sprake geweest. “Onze moeder heeft het heel moeilijk gehad qua geld. Toen wij wat gingen verdienen vonden we het oneerlijk als we het huis uit zouden gaan. Op onze manier hebben we wat terug geprobeerd te doen. Ik wilde wel op kamers wonen eigenlijk…”
Op haar 58ste stopt ze met werken en besteedt ze tijd aan haar zieke moeder. Deze overlijdt na enige tijd.
Een grote hobby is toneelspelen. Ze haalt het 50-jarig jubileum bij toneelgroep Imperium. In de Leidse kranten zijn recensies te lezen van haar optreden in de loop der jaren. Een klein binnenpleintje bij het theater heet sinds het jubileum Ans Altingplein.
Het huis waar ze nu samen met haar zus woont, is nog steeds hetzelfde huis waar ze als negenjarig meisje vanuit Rijnsburg terechtkwam.

De geluidsopname van het interview is hier te beluisteren.

Een volledige transcriptie van het interview is hier te vinden.

De zus van mevrouw Ans Alting, Ine, is ook geïnterviewd voor De Stem van Leiden.

Interview door de werkgroep De Stem van Leiden, die onderdeel is van de Historische Vereniging Oud Leiden en samenwerkt met Erfgoed Leiden en Omstreken en de Opleiding geschiedenis van de Universiteit Leiden.

Reacties op dit verhaal kunt u sturen naar destemvanleiden@oudleiden.nl

Meer verhalen van De Stem Van Leiden vindt u in de INDEX.
kaart