Mevrouw Paula Trel-Vereecken werd op 1 november 1924 geboren in Sint Jansteen, Zeeuws-Vlaanderen. Vader had een eigen bedrijf. Hij kweekte vlas en verkocht de vezels aan fabrieken voor de linnenproductie.
Paula was vijf jaar toen op haar kleuterschool polio uitbrak. Ze werd ziek. Pas toen ze wat ouder was, bracht haar vader haar naar de Annakliniek in Leiden, waar ze geopereerd werd. Het meisje dat naast haar op zaal lag, kreeg bezoek van een jongeman die steeds vaker kwam sinds Paula daar was: Willem Trel. Langzaam groeide de liefde ook van haar kant. De dag kwam dat ze naar huis kon, naar Sint Jansteen, terwijl Willem gebonden was aan café Ons Hoekje - in de Koornbrugsteeg naast het Stadhuisplein - dat hij samen met zijn vader runde. Paula kwam geregeld voor controle naar de Annakliniek, zodat ze elkaar konden blijven ontmoeten en de verkering niet verwaterde.

Annakliniek in de Mezenstraat

Drank, eten en een luisterend oor

In 1948 trouwde het stel. De overgang van Zeeland naar Leiden was even wennen, maar verliep zonder problemen. Ze woonden in bij de ouders van Willem in de P.J. Blokstraat, waar een dochter en een zoon werden geboren.

Toen de woning boven het café beschikbaar kwam, verhuisde het gezin daarheen. Het wonen naast het stadhuis betekende dat je eerste rang zat bij trouwerijen en andere gebeurtenissen.


Café Ons Hoekje

Paula werkte tot haar huwelijk als naaister, maar hielp nu mee in het café dat Willem intussen van zijn vader had overgenomen. Het was een zwaar leven, maar ze nam het zoals het kwam. Het café ging ’s ochtends om 10 uur open en sloot pas om 12 uur ’s nachts. Vooral op marktdagen was het druk. Paula kookte dan ook een middagmaal voor de marktlui.

De clientèle was gemengd: werkmensen, kantoormensen. Paula had een luisterend oor voor wie zijn verhaal kwijt moest, verhalen die ze met niemand mocht delen. Ook waren er grappige situaties met klanten, zoals het kleine mannetje dat op zondagochtend kwam kaarten en steevast om 12 uur door zijn forse vrouw werd opgehaald voor het middageten. Zwijgend stapte ze binnen, zwijgend pakte ze hem beet en zwijgend ging ze met hem de deur uit. Waarschuwingen dat het tijd werd om te gaan, hielpen niet. Hij bleef in het café hangen tot hij afgevoerd werd.

Vrije dagen of vakanties waren er niet bij. Pas veel later sloten ze de zaak op donderdagen en namen ze wel eens vrij. Naar de kerk gingen Paula en haar man gescheiden omdat ze nooit samen weg konden. Zij naar de Petruskerk, hij naar de Hartebrugkerk.

“Nog één keer en je staat buiten.”

Voor de stamgasten organiseerde Willem Trel klaverjasavonden. En een paar maal per jaar gingen ze samen vissen. Paula moest dan al vroeg de koffie klaar hebben, waarop de mannen vertrokken en rond drie uur terugkwamen met hun vangst. Dan had ze broodjes en koffie voor de vissers en kreeg degene die de meeste vissen had een prijsje.

Op woensdag werd het café bevoorraad. De biervaten werden opgeslagen in de kelder die onder de straat doorliep tot aan het stadhuis. Flesjes bier waren er nog niet in die tijd. Wel flessen Hartevelt jenever. Natuurlijk waren er soms gasten die dronken werden, maar Willem Trel hield ze in de gaten. Als ze vervelend werden, zei hij: “Nog één keer en je staat buiten.” Hij was stevig van bouw, dus dat hielp. Ook met betalen waren er nooit problemen, hoewel het voorkwam dat op zaterdagmiddag vrouwen voor het café hun mannen opwachtten die met hun net uitgereikte loonzakje even het café aandeden voor ze naar huis gingen.

Geen spijt

In 1978 vonden meneer en mevrouw Trel het genoeg geweest. Ze verpachtten de zaak en verhuisden naar de P.J. Blokstraat, waar ze het huis van de inmiddels overleden ouders van meneer Trel betrokken.

Terugkijkend op haar leven als naaister uit Zeeuws-Vlaanderen die een druk leven als kasteleinse in Leiden kreeg, zegt mevrouw Trel: “Spijt? Nee, nooit spijt gehad, nee.”

De geluidsopname van het interview is hier te beluisteren.

Een volledige transcriptie van het interview is hier te vinden.

Interview door de commissie De Stem van Leiden, die onderdeel is van de Historische Vereniging Oud Leiden en samenwerkt met Erfgoed Leiden en Omstreken en de Opleiding Geschiedenis van de Universiteit Leiden.

Reacties op dit verhaal kunt u sturen naar destemvanleiden@oudleiden.nl

Meer verhalen van De Stem Van Leiden vindt u in de INDEX.