‘Sunny Home’ is vooral bekend als het woonhuis van de in 2020 overleden schrijver Maarten Biesheuvel. Het unieke houten villaatje aan de Kernstraat (Burgemeesterswijk) is in 1920 neergezet in opdracht van Esther Juta-Roelofsen. De bouwhistorici van Erfgoed Leiden en Omstreken ontdekten in krijt geschreven aanwijzingen op houten bouwdelen. Ook ontcijferden ze op bouwtekeningen de naam van een bouwbedrijf. Zo blijkt Sunny home een bouwpakket afkomstig uit Voorburg.
Over de bouw- en architectuurgeschiedenis van dergelijke houten gebouwtjes is in Nederland weinig bekend. Deze vondst is daarom ook nationaal van belang.
'Sunny Home' aan de Kernstraat. Foto: Lek Makelaars Leiden.
Bouw van een ‘houten villatje’
In 1920 ontving de gemeente Leiden van Esther Maria Roelofs-Juta (1886 – 1971) een verzoek om een strook grond buiten de singels te mogen huren om er een ‘houten villatje’ te bouwen. Het stuk grond was deel van het voormalige raamland. Mevrouw Roelofs-Juta kreeg het recht dit perceel twintig jaar te huren voor twintig cent per vierkante meter. Daarnaast moest ze de ophoging van het terrein betalen. De opgehoogde grond en de riolering erin, bleven eigendom van de gemeente. Het villaatje moest ‘aan zekere welstandseischen’ voldoen, het ontwerp ervan moest worden voorgelegd aan het college van B en W. Dat bepaalde ook de plaats van het gebouwtje, het eerste huis in dit gebied.
Aanwijzingen in blauw krijt
Het huis bestaat uit een houten skelet op een bakstenen fundament. De buitenwand bestaat uit een dragend stijl- en regelwerk, aan beide zijden voorzien van houten planken. Twee met de buitenwanden verbonden spanten dragen het roodbruine pannendak. Op verschillende houten delen staan sporen van in blauw krijt geschreven teksten, waaronder … 1920 … (op een buitenplank), … balk (op een vloerbalk) en … achtergevel (op de onderkant van de bovenste balk van de achtergevel). Deze teksten maken duidelijk dat het gaat om een bouwpakket dat elders, maar wel in Nederland is gemaakt.
Balk met in blauw krijt de tekst 'achtergevel'
Twee blauwdrukken
Onlangs zijn twee blauwdrukken opgedoken, ontwerpen uit december 1919 en uit maart 1920 voor een ‘houten landhuisje’. De laatste tekening komt overeen met het gerealiseerde houten huis aan de Kernstraat. Deze bouwtekeningen geven informatie over de ontwerper. Hoewel slecht leesbaar staat op de tekening uit 1919 Voorburg Dec 1919 Bouwkundig Bureau van L.W. Ruyter en op de ander Voorburg Maart 1920 Bouwbureau L.W. Ruyter.
Blauwdruk met ontwerp voor 'een houten landhuisje' uit december 1919. Bouwkundig Bureau van L.W. Ruyter. Privé collectie. Gepubliceerd in M. Eggermont-Molenaar, De Juta-kinderen, van Sunny Home tot een bunker in Berlijn, Leiden 2021, p. 174.
Blauwdruk met ontwerp voor 'een houten landhuisje' uit maart 1920. Bouwkundig Bureau van L.W. Ruyter. Privé collectie. Gepubliceerd in M. Eggermont-Molenaar, De Juta-kinderen, van Sunny Home tot een bunker in Berlijn, Leiden 2021, p. 174. Dit ontwerp komt overeen met 'Sunny Home'.
L.W. Ruyter uit Voorburg
L.W. Ruyter was een bouwondernemer gevestigd aan de Laan van Middenburg 2 in Voorburg. In 1920 adverteert hij in kranten met houten gebouwen, waarvoor hij verschillende typen-ontwerpen voorradig heeft. In datzelfde jaar staat hij ook met een houten huis op de jaarbeurs in Utrecht. Een ‘type I’, die grote verwantschap heeft met Sunny Home, heeft volgens de omschrijving een ‘kamer en suite, keuken, W.C., 3 slaapkamers, meidenkamer en ruime bergzolder. Dit huis kost kant en klaar met fundament, waterleiding en riolering f 6300,-’. De fabriek waar deze huizen worden gemaakt staat in Voorburg. Dit standaard-ontwerp zou dan voor Esther Juta iets zijn aangepast.
Een paar jaar later, in 1925 gaat L.W. Ruyter, dan bouwondernemer in Den Haag, Hopstraat 25, failliet.
Advertentie in de krant 'Het Centrum' van 2 maart 1920
Ilustratie bij een artikel in de krant 'Het Vaderland: staat- en letterkundig nieuwsblad' van 6 maart 1920
De naam Sunny Home
Esther Juta moet het huis al zijn huidige naam ‘Sunny Home’ hebben gegeven. In 1924 adverteert zij in het Leidsch Dagblad met de mogelijkheid voor leerlingen van nabijgelegen scholen om de lunch te gebruiken in ‘Sunny Home’ aan de Kernstraat. Uit 1921 dateert een advertentie waarin een 'jonge, nette werkster' wordt gevraagd die zich kan "vervoegen "Sunny Home" Raamland, achter het Invalidenhuis".
Esther Juta zal er tot in de jaren 60 blijven wonen. Het huis heeft daarna nog drie andere bewoners gekend, waaronder de schrijver Maarten Biesheuvel (1939-2020) en zijn vrouw Eva.
Advertentie uit het Leidsch Dagblad van 6 september 1924. Sunny Home was toen nog Kernstraat 1.
Vondst van de Week
Vondst van de week (#VVDW) is een rubriek van de erfgoedexperts van Erfgoed Leiden en Omstreken. Zij doen daarin verslag van opmerkelijke vondsten en ervaringen. Via deze site, twitter en facebook houden zij u op de hoogte.
Edwin Orsel
Bronnen:
Eggermont-Molenaar, M., 2021, De Juta-kinderen, Van Sunny Home tot een bunker in Berlijn, Leiden.
Zwiers. L., 1920, Houtconstructies, Handboek der burgerlijke bouwkunde, deel 1, 4e druk, Amsterdam
Het Vaderland: staat- en letterkundig nieuwsblad’, d.d. 06-03-1920