Erfgoed Leiden en omstreken

Info

#VVDW Kerst kinderkoor in 1796

In december 1796 zongen 30 meisjes en jongens uit het Heilige Geest- of Arme Wees- en Kinderhuis te Leiden uit volle borst een kerstcantate in de Hooglandse Kerk. Voor dit bijzondere evenement waren maar liefst 1200 kaartjes gedrukt en het stadsbestuur zat op de voorste rijen.

Dit was het eerste en grootste optreden van het zangkoor van het Weeshuis in het openbaar. De kinderen oefenden wekelijks in het kerklokaal van het Weeshuis voor wat wellicht de mooiste ervaring uit hun leven zou worden. De uitvoering was een doorslaand succes en een lovende recensie verscheen enkele dagen later in de Leydse Courant.

2016vvdw45mariabijdekribbe

Fragment uit de Kerstmuziek 1796, Maria zit naast de kribbe

C.F. Ruppe
De componist van deze kerstmuziek is Christian Friedrich Ruppe (1753-1826). In de jaren zeventig van de 18de eeuw kwam hij vanuit zijn geboorteland Duitsland voor meerdere universitaire studies naar Leiden, waaronder muziek. Hier werd hij in 1790 onder andere benoemd tot kapelmeester van de universiteit; in 1816 benoemde Willem I hem in 1816 tot lector in de toonkunst van deze hogeschool.

Weeshuiskoor
In 1796 stelde Ruppe een gemengd kinderkoor uit het Weeshuis samen, Meisjes en jongens werden in het weeshuis zo veel mogelijk gescheiden gehouden, maar Ruppe had voor de uitvoering ook jongensstemmen nodig. Ook konden jongeren uit eenvoudige milieus zich nu ontwikkelen op het gebied van de zangkunst, iets wat in de 18e eeuw nog niet eerder voorkwam.

2016vvdw45anderwerk   2016vvdw45omslag

Andere werken van C.F. Ruppe bij ELO

Herondekt
De bladmuziek van Ruppe die hij voor de kerstviering van 1796 componeerde, werd in 1987 door Sander de Haan, oud-medewerker bij het toenmalige Gemeentearchief, bij een herinventarisatie van het Weeshuisarchief ontdekt. In 1990 werd de kerstcantate door een gelegenheidsensemble onder leiding van Henk Briër opnieuw in Leiden ten gehore gebracht. Ook is in later jaren het stuk diverse malen uitgevoerd.

Klik bijvoorbeeld hier voor een uitvoering van de kerstcantate door het Ensemble Bouzignac en solisten van Musica ad Rhenum, dirigent Jed Wentz (2013), met visualisatie door Bozidar Svetek.

Ingrid Pot

kaart