Erfgoed Leiden en omstreken

Info

#VVDW: Restanten van een voorraadkelder

Een half verdiepte voorraadkelder  in een huis aan het Levendaal; bouwhistorici van Erfgoed Leiden troffen de restanten aan in het midden van het pand, op de begane grond. Voorraden lagen er niet meer. De vondst laat wel zien hoe het huis in de 17de eeuw was ingedeeld.

Dit deel van Leiden ontstond met de stadsuitbreiding van 1659. Levendaal 153 en de buurpanden moeten kort daarna zijn gebouwd.

 De resten van de kelder, gelegen tussen de voor- en achterkamer

Indeling
De meeste huizen uit de 17de eeuw hadden een vaste indeling. In de voorkamer werkten de bewoners of dreven ze handel. Ze woonden in de achterkamer met haard. Een spiltrap tussen deze voor- en achterkamer leidde naar de verdieping. In die tussenzone bevond zich ook de bedstede met daaronder een kelder.

 Schematische tekening van de kelder, gelegen onder de bedstede en tussen voor- en achterkamer

Kelder
De bedstede lag vaak ruim een meter boven vloerniveau. Daaronder ontstond dan plek voor een koele en donkere voorraadkelder. Die werd half verdiept aangelegd, zodat je onder de bedstede nog net kon staan. De hoge grondwaterstand maakte een diepere kelder ook niet mogelijk. Zogenaamde ‘wegzetnissen’ zorgden voor extra ruimte in dergelijke kelders. Deze nissen zaten onder het vloerniveau van de voor- en/of achterkamer.  Ook in Levendaal 153 werden resten van zo’n nis gevonden.

 Resten van de zogenaamde ‘wegzetnis’

Het Leids Wevershuis
Veel 17de-eeuwse kelders verdwenen wanneer bewoners de indeling van hun huis gingen aanpassen. Restanten worden vaak ontdekt bij het openbreken van de vloer tijdens een verbouwing. Wie wil weten hoe een standaard 17de-eeuws woonhuis er uit heeft gezien, inclusief voor- en achterkamer, bedstede en half verdiepte kelder kan terecht bij museum Het Leids Wevershuis.

Vondst van de Week
Vondst van de week (#VVDW) is een rubriek van de erfgoedexperts van Erfgoed Leiden en Omstreken. Zij doen daarin verslag van opmerkelijke vondsten en ervaringen. Via deze site, twitter en facebook houden zij u op de hoogte.

Pieter-Jan de Vos

kaart