GT_1269

Tekst op de steen:

10 DECEMBER 1944
DOOR STRIJD VERLOREN
7 SEPTEMBER 1946
DOOR VLIJT HERBOREN

Deze gevelsteen herdenkt de verwoesting van een gedeelte van Leiden Noord door het bombardement op 10 december 1944 en de herbouw ervan na de oorlog.
Bij het bombardement, dat was gericht op het station aan de Herensingel, kwamen 7 inwoners van de Sophiastraat en Alexanderstraat om het leven.

De namen van de slachtoffers:

Jacobus Sira,
Alexanderstraat 42,
1903, 10 december 1944, 41 jaar.

Catrina Johanna van Haasterecht,
Alexanderstraat 15a,
1943,10 december 1944, 1 jaar.

Petronella Kruit, geboren Robbers,
Alexanderstraat 40,
1897, 10 december 1944, 47 jaar.

Geertrui Jacoba Kruit,
Alexanderstraat 40,
1938, 10 december 1944, 6 jaar.

Johanna Wilhelmina Massaar, geboren Hendriks,
Sophiastraat 67a,
1903, 10 december 1944, 41 jaar.

Catharina Johanna de Keizer, geboren Lek,
Sophiastraat 67
1907, 10 december 1944, 37 jaar.

Marinus Johannus van de Bogaerd,
Sophiastraat 69,
1889, 10 december 1944, 55 jaar.

Petrus Cornelis de Boer,
Sophiastraat 5,
1913, 10 december 1944, 31 jaar.

Hendrica Distelvelt, geboren van Strater,
Prinsenstraat 86a,
1914, 10 december 1944, 30 jaar.

De eerste luchtaanval door vier Britse Spitfires op zondag 10 december 1944 was gericht op het spooremplacement tussen Noorderkwartier en De Kooi.
De vanuit Utrecht per spoor aangevoerde V2-raketten werden daar in het donker op vrachtwagens vervoerd naar de lanceerplaatsen in Wassenaar. De bommen kwamen deels terecht op woningen in de Sophiastraat, Prinsenstraat en Alexanderstraat. Mogelijk hebben de piloten de tweede kleine spits van de Herensingelkerk aangezien voor het torentje van het nabijgelegen stationnetje.

Burgemeester Van Kinschot onthulde de steen in de gevel tussen de panden Alexanderstraat 13 en 15, toen deze na zware bomschade waren hersteld. Mede ter nagedachtenis van de zeven mensen die hier omkwamen, waarvan er vier in de Alexanderstraat woonden, had het bestuur van Woningbouwvereniging 'Ons Belang' dit steentje in de door architect Ponsen herbouwde huizen laten aanbrengen. Voorzitter J. Gerritsen voerde het woord, waarna namens de bewoners J. van Zonneveld reageerde.

In 2012 werd de nieuwbouw in de Alexanderstraat opgeleverd. De gedenksteen werd opnieuw ingemetseld op de oude locatie.


Bronnen:

P.J. M. de Baar, Gedenktekens en monumenten 1940-'45 in Leiden, blz. 144 in het Jaarboek Dirk van Eck 2003 .
Rob van den Nieuwendijk, ‘Vergeten’ Bombardementen, de Britse luchtaanvallen op Leiden 1944-1945, publicatie gemeente Leiden.

Met speciale dank aan de heer De Rie, van hem ontving de werkgroep de namen van de slachtoffers. Ook heeft hij heeft zich beijverd de steen te doen herplaatsen nadat deze verwijderd was in verband met nieuwbouw in de straat.


Opgesteld door de commissie Geveltekens van de Historische Vereniging Oud Leiden, zie verder colofon.