De Commissie Geveltekens houdt zich bezig met de inventarisatie en geschiedenis van heel oude gevelstenen en zo, maar ook van heel gewone en soms onopvallende ‘eerste stenen’. Hier een voorbeeld van die categorie.


GT_2116

De huizen aan de noordzijde van de Koninginnelaan zijn rond 1915 gebouwd door de Woningbouwvereniging Tuinstadwijk en dus vrij eenvormig. Het laatste pand tegen de Lammenschansweg wijkt daarvan enigszins af en bezit een gevelsteen. Daaruit blijkt dat de eerste steen gelegd is door de zeventienjarige Leonarda van Beukering op 4 september 1930, wat verklaart dat dit pand wat nieuwer is dan de rest. Bij de bebouwing van de (dienweg van de) Lammenschansweg westzijde bleef hier denkelijk een hoek vrij, waar nog gemakkelijk een huis op gebouwd kon worden. Wie heeft dit gedaan en wie was die Leonarda?

Op 11 februari 1913 werd Leonarda Cornelia Maria van Beukering geboren als dochter van Johannes Petrus van Beukering, aannemer, en Gerarda Cornelia Clavan. Die waren op 5 juli 1899 in Leiden getrouwd, waarbij blijkt dat hij weduwnaar was van Maria Anna Antonia van Noort. Op 9 oktober 1895 was Johannes Petrus met haar getrouwd. Hij was op 4 september 1871 te Leiden geboren als zoon van Fredericus Johannes van Beukering en Johanna Dreef. Hij was een telg uit een bouwvakkersgeslacht, vooral metselaars, dat zich later ontwikkelde tot aannemers en makelaars. Zij woonden aan het Levendaal nr. 43, waar hij een metselbedrijf had. Van hun vele kinderen wordt hier slechts genoemd Cornelis Johannes, geboren 7 januari 1866, die later met Johannes Petrus een firma begon voor de aannemerij van metselwerk. De firma Gebr. C.J. en J.P. van Beukering zou blijven bestaan tot 3 mei 1933, toen hij opgeheven werd en F.J.A. van Beukering te Voorburg de zaak zou vereffenen. Cornelis was toen 67 jaar en wilde wellicht, net als zijn broer, rustiger aan gaan doen.

De eerste vrouw van Johannes Petrus is niet oud geworden: zij overleed al op 11 november 1898. Ook zijn tweede vrouw moest hij te vroeg missen: Gerarda C. Clavan overleed op 38-jarige leeftijd op 4 augustus 1915, toen Leonarda dus nog maar twee jaar oud was. Dat zal zeker een stimulans geweest zijn om nog weer een keer te trouwen, wat plaatsvond kort voor 8 mei 1916. De derde vrouw was Hendrika Jacoba Johanna Salters, geboren te Zoetermeer op 4 april 1871 en dus een paar maanden ouder dan haar man.

Na het voltooien van het pand Koninginnelaan 88 ging J.P. van Beukering er zelf wonen, met vrouw en onder meer dochter Leonarda. Toch heeft dat niet lang geduurd. Mogelijk behoorde het pand tot het vermogen van de firma, want onder meer op 27 juni 1934 werd in een advertentie aangeboden “Te huur of te koop Huis Lammenschansweg en Huis Koninginnelaan, Leiden. Huis met garage te Voorburg. Te bevragen Koninginnelaan 88”. Ook later werd er nog mee geadverteerd, want wellicht door de crisistijd was een huurder niet altijd snel te vinden. J.P. was met zijn gezin verhuisd naar Lammenschansweg 32. Daar zou hij ook op 9 september 1935 komen te overlijden, 64 jaar oud, van beroep bouwkundige. Zijn weduwe bleef hier wonen tot haar overlijden op 20 mei 1958, 87 jaar oud. Mogelijk waren ze kleiner gaan wonen na het overlijden van dochter Jeanne Frederika Gudula op 2 maart 1931 en het trouwen van dochter Rie op 12 juni 1934, die daarna naar Eindhoven verhuisde. Leonarda, roepnaam Lea, trouwde op 13 februari 1947 met Nico Hogervorst uit Bennebroek.

Vanzelfsprekend zouden nog wat aanvullende gegevens gevonden kunnen worden in de bouwvergunning en het kadaster, maar dat zal niet zeer veel nieuws opleveren, hoogstens wat aanscherping van data. Maar het toont wel aan dat er zelfs over een pand met een eenvoudige gevelsteen nog heel wat te vertellen is. En dat is wat de Commissie Geveltekens zich als doel stelt.

Dit verhaal is opgesteld door de commissie Geveltekens van de Historische Vereniging Oud Leiden. Voor meer informatie of contact met de commissie zie ons colofon.
Eventuele aanvullingen voor deze tekst kunt u zenden naar: geveltekens@oudleiden.nl