Erfgoed Leiden en omstreken

Info

Verhaal: Eerste steen van Apothekersdijk 24

  • Leiden
  • Geschiedenis 1901-1950
  • Gebouwen

De eerste steen gelegd door Cornelia Bognetteau


GT_2115

In het niet echt opvallende pand Apothekersdijk 24 zit een ‘eerste steen’: De eerste steen / gelegd door / Cornelia Bognetteau / 19 1/6 15. De steen is dus gelegd op 1 (hoewel dat een beetje slecht leesbaar is) juni 1915. Wie was die dame met uitheemse naam? Eerst even een stukje geschiedenis van het pand zelf. Op de Apothekersdijk waren van oudsher veel bedrijven gevestigd, vooral scheepswerfjes, omdat de kade breed en laag was en aan de overkant (Boommarkt) hout in alle maten en soorten te krijgen was. Later kwamen er ook gewone woonhuizen. Een dergelijk huis, nr. 24, werd sinds 1902 bewoond door Adriana Margaretha Walle, een toen 53-jarige ongehuwde Leidse. Korte tijd bood zij ook onderdak aan Henricus Jacob Pieter Batenburg, een acht jaar oudere, uit Bergen op Zoom geboren, gehuwde commies-telegrafist. Die zal dat een makkelijk onderkomen (kosthuis?) gevonden hebben, want het Telegraafkantoor stond aan de andere kant van het water, op de Boommarkt, die toen daar nog Bloemmarkt heette. Zelf bleef zij hier tot 8 mei 1915 wonen, toen ze moest vertrekken; zij ging naar Oegstgeest. Uiteindelijk zou zij op 3 maart 1930 in het Minnehuis komen te overlijden.
Cornelis Johannes Franciscus Bognetteau was geboren 11 maart 1865 te Delft, RK, tapper en slijter. Op 12 april 1890 kreeg hij vergunning voor de kleinhandel in sterke drank in het pand Nieuwe Rijn 100; of de vergunning voor de verkoop van sterke drank in het pand Kort Rapenburg, die hij op 15 oktober 1891 aanvroeg, verleend is, is onzeker. Zodra hij de eerste vergunning kreeg, was hij in 1890 getrouwd met Elisabeth Vlaanderen, geboren in 1866 in Hilversum, Oud Rooms (Oud-Katholiek). Zij kregen een dochter: Cornelia Johanna Alida Bognetteau werd op 18 december 1894 hier geboren; zij was dus twintig jaar oud toen zij de eerste steen legde. Het gaat te ver om al zijn wederwaardigheden te beschrijven, maar op 5 mei 1915 werd in zijn opdracht aanbesteed in café Rembrandt (in het Noordeinde; beheerder G. van der Poel) het verbouwen van Apothekersdijk 24. Allerlei aannemers namen een stukje van de klus aan, uiteraard naar hun vak. Het moet voorspoedig verlopen zijn, want op 3 augustus 1915 al kon het gezin Bognetteau zich in het pand vestigen. Daar bleven ze wonen tot ze naar Bloemmarkt (=Boommarkt) 1a vertrokken. Op 23 december 1919 had hij namelijk Boommarkt 2 voor f 6300 gekocht. Helaas mocht hij niet lang van zijn nieuwe bezit genieten; hij overleed plotseling op 28 november 1920 in Boommarkt 1a. Daar overleed ook zijn weduwe op 26 juni 1926. Hij had wel enige bekendheid gekregen als hondenfokker en scharrelaar in huizen.
Per 3 juli 1920 werd Apothekersdijk 24 betrokken door Jozef Meijer, een joodse veehandelaar, en Grietje Wolf, die uit Groningen kwamen en net getrouwd waren, en de jaren daarna woonden er relatief veel joodse personen in het pand. De verder geschiedenis moge hier onbesproken blijven. Maar dankzij de steen is in ieder geval de episode Bognetteau bekend geworden.

Dit verhaal is opgesteld door de commissie Geveltekens van de Historische Vereniging Oud Leiden. Voor meer informatie of contact met de commissie zie ons colofon.
Eventuele aanvullingen voor deze tekst kunt u zenden naar: geveltekens@oudleiden.nl
kaart