Op de eerste werkdag van het jaar is het Openbaarheidsdag. Op deze dag worden archiefstukken openbaar, die voorheen niet toegankelijk waren. Normaal gesproken zijn deze stukken te zien in onze studiezaal. Helaas is het inzien door coronamaatregelen nu nog niet mogelijk. Wel zijn vanaf vandaag de dag- en nachtrapporten van de Leidse politie uit 1945 online te lezen.
Klik op deze link voor een overzicht van de inventarisnummers van de archiefstukken, die per 1 januari 2021 openbaar zijn geworden.
1945
Na 75 jaar zijn de politiearchieven uit 1945 openbaar. De dag- en nachtrapporten geven een goed beeld van de gebeurtenissen in de stad aan het eind van de oorlog en de nasleep van de oorlog. Dankzij een bijdrage van het Mondriaanfonds kunnen we de dag- en nachtrapporten uit 1945 online laten zien. Hierin staan meldingen met een korte beschrijving van de vele arrestaties, diverse ongelukken, de komst van de Canadezen en ook over de toetakeling van de zogenaamde moffenhoeren.
Dossier071
Op dit moment worden alle Leidse en de Katwijkse politiearchieven uit de oorlogsjaren 1940 t/m 1945 gedigitaliseerd en toegankelijk gemaakt met de hulp van veel vrijwilligers. Voor het invoeren en straks het controleren van de meldingen zoeken wij nog gedreven vrijwilligers. Bent u ook nieuwsgierig naar wat er gebeurde in Leiden of Katwijk tijdens WOII en wilt u ons meehelpen? Kijk eens op Dossier071.
Politie dag- en nachtrapport van januari 1945
Overheidsarchieven
Voor enkele overheidsarchieven geldt een openbaarheidstermijn van 20 jaar. Voor de gemeente Leiden geldt dit onder andere voor dossiers uit de wethoudersarchieven van Melanie Schulz van Haegen, Jan Laurier, Alexander Geertsema, Mohammed Rabbae en Rogier van der Sande. Voor de gemeente Kaag en Braassem geldt dit bijvoorbeeld voor het uitvoeren van de Actie Tankslag (verwijderen oude brandstoftanks) in Oud Ade, 1993-2000.
Voor particuliere archieven gelden vaak langere termijnen dan voor gemeenten, zodat de stukken over de bouw van een bijkeuken aan Kinderhuis De Lijsterhof aan de Rijnsburgerweg in 1970, onderdeel van het archief van het Heilige Geest Weeshuis, nu pas openbaar worden. Dit wordt niet bepaald vanuit de wetgeving, maar door de eigenaar van het archief.
Openbaarheidsdag
Overheidsinstellingen dragen na twintig jaar hun archieven over aan een archiefinstelling. Het merendeel daarvan is direct door iedereen in te zien en te gebruiken, maar als de inhoud de privacy van nog levende personen kan schaden of hen onevenredig kan benadelen of wanneer het landsbelang in het geding is, wordt de openbaarheid nog enige jaren beperkt. Dit mag maximaal 75 jaar duren, maar vaak is het korter. De termijn wordt altijd vooraf vastgesteld en vervalt op de eerste januari na het verstrijken ervan. Die dag noemen we sinds 2010 Openbaarheidsdag.