Erfgoed Leiden en omstreken

Info

Archeologen ontdekken oudste sporen van (de stad) Leiden

Archeologisch onderzoek in de binnenstad van Leiden leverde spectaculair nieuws op over het ontstaan van de stad Leiden. Tussen de Haarlemmerstraat en de Stille Rijn is tot 4 meter diep archeologisch onderzoek gedaan. En daar vonden archeologen op verschillende plekken rijen houten palen; gemaakt en geplaatst door mensen. Uit koolstof onderzoek blijkt dat de palen rond 1000 na Chr. dateren.

Er zijn nog nooit resten uit de 9e of 10e eeuw in de binnenstad van Leiden gevonden. Nu dus wel! Op het diepste niveau van de opgraving, onder prachtige vondsten uit de late Middeleeuwen, zagen archeologen van IDDS Archeologie (Noordwijk) op 7 rijen houten palen. De functie van deze palen is niet precies duidelijk. Wellicht zijn het steigers of palen waar visfuiken aan werden opgehangen. Van de houten palen zijn monsters genomen om de ouderdom te bepalen. Uit het C14 onderzoek blijkt de datering van rond 1000 na Chr.


Archeologe Yolande Meijer van IDDS Archeologie (Noordwijk) houdt 10e-eeuwse houten palen vast die gevonden zijn tijdens de opgraving in 2018 en 2019.

Maredorp en Leiden
In de middeleeuwen lag op deze plek, de noordelijke oever van de Rijn, de nederzetting Maredorp. Dit dorp is in de 14de eeuw geannexeerd door de stad Leiden. Leiden zelf is rond de 12de eeuw ontstaan op de zuidelijke oever van Rijn, waar nu de Breestraat en Aalmarkt liggen. De nederzetting ten noorden van de Rijn lijkt dus ouder dan de resten die tot nu toe in de Breestraat zijn gevonden.

Sieraden, rode stof, leren schoenen
De mensen, die in de huizen aan de Haarlemmerstraat woonden, gooiden hun afval in beerputten en afvalkuilen. Dit zijn echte schatkamers. De archeologen vonden tussen het afval onder andere leren schoenen, een ruiterspoor, rode stukken stof, zilveren gespjes, insignes en een bijzonder gave uilenbeker. Kortom, afval vertelt ons veel over het dagelijks leven van de bewoners in die tijd.

Resten van rood geverfd textiel uit een 14e-eeuwse beerput. Textiel wordt heel zelden gevonden omdat het uiterst kwetsbaar en slecht zichtbaar is. Het neemt meestal de kleur aan van de grond waarin het ligt en je ziet het daardoor bijna niet. In dit geval is de rode kleur van de wollen stof bewaard gebleven.

Hergebruik van stookvloeren
In het opgegraven gebied stond vanaf de 15de eeuw een brouwerij met stookvloeren voor de brouwketels. Uit historische bronnen is vanaf de 16e eeuw duidelijk wie er waar woonde en welk beroep ze op deze plek uitoefenden. Een smid gebruikte de stookvloer van de oude brouwerij voor het smeden van banden voor tonnen. Later gebruikten een textielverver en een kalkbrander de stookvloeren.

Nationale Archeologiedagen
Al deze vondsten waren te zien bij Erfgoed Leiden en Omstreken tijdens de Archeologiedagen 2023. 

Meer ontdekken in het verleden l Over Erfgoed Leiden en Omstreken
Voor de gemeente Leiden en de regio beheert Erfgoed Leiden en Omstreken archieven, maakt collecties toegankelijk en geeft advies en informatie over historische panden en archeologie. Hier werken erfgoedprofessionals samen met en voor gemeenten, gemeenschappen, vakgenoten, vrijwilligers en publiek. Zodat iedereen meer kan ontdekken in ons verleden.

kaart