Van Kampenhout
De winkelpui werd ontworpen voor de firma Van Kampenhout, die tot 1924 aan Oude Vest 191 gevestigd was. Er was behoefte aan meer aanloop, dus werd gekozen voor een nieuwe locatie. In een krantenartikel over de opening van de nieuwe winkel op 16 augustus 1924 staat dat de toenmalige eigenaar: P.J. van Kampenhout, bewust had gekozen voor het meest drukke gedeelte van de Haarlemmerstraat, tegenover de Hartebrugkerk. “Onze tijd is echter een tijd van reclame. De menschen zoeken nu in de hoofdstraten en als zij het daar vinden, gaan zij niet naar een stille wijk.”

Prentbriefkaart Maker: Ars Catholica Leiden, W. van Oosten Datum onbekend

Fraaie details
De winkelpui van Haarlemmerstraat 125 is nog bijzonder gaaf.  De gestileerde bovenlichten met facetglazen ruiten en de belettering met de firmanaam vallen meteen op. Op een prentbriefkaart van de pui is direct achter de bovenlichten stoffering bespannen, zodat de bovenlichten lijken te stralen als diamanten.
Onderaan de bovenlichten zijn ebbehouten paneeltjes met de teksten: edelsmid, goud, zilver, diamant en paarl opgenomen. Verder komt de vorm van de bovenlichten, een soort liggende ruit, terug in het hekwerk aan de binnenzijde van de entreedeur. De natuurstenen bekleding van de onderzijde van de pui is tijdens een verbouwing jammer genoeg achter een laag verf verdwenen.

De huidige gevel van het pand

Ingenieus systeem
Het meest bijzonder is het rolluik, dat op ingenieuze manier is ingepast in het ontwerp. Wanneer het rolluik wordt neergelaten, openen eerst luikjes die zich bovenop het kalf (de dwarsregel tussen het etalageraam en de bovenlichten) bevinden. Dan wordt aan de zwengels gedraaid, die tegen de muren van het pand zijn gemonteerd. Door middel van metalen kettingen worden de krachten op het rolluik overgebracht. Het loopt dan via metalen rails naar beneden achterlangs (aan de binnenkant) van de bovenlichten. Vervolgens door de openingen in het kalf naar beneden en komt aan de voorkant (aan de buitenkant) van de pui weer tevoorschijn. Aan de onderzijde loopt het dus voor de kwetsbare etalagevensters langs. Fraai is vooral dat de rails bij het voorbij lopen niet opvallen. Zo zorgvuldig zijn ze weggewerkt in de houten pui.

De huidige gevel van het pand, met het rolluik deels neergelaten

Verwacht wordt dat één grootste gedeelte van het rolluik al eens vervangen is en dat het gedeelte boven de portiek nog oorspronkelijk is.

Architect en historicus Van Oerle
In de Leidsche Courant wordt de ontwerper van de nieuwe winkel geprezen: “een jong bouwkundige, de heer Van Oerle Jr., alhier,..”. Het is zeer waarschijnlijk dat hier de bekende Leidenaar Hugo Antonius van Oerle (1905-1994) wordt bedoeld. Behalve architect was hij een vooraanstaand Leids historicus. Hij beschreef in zijn boek Leiden binnen en buiten de stadsvesten uit 1975, de geschiedenis van de stedenbouwkundige ontwikkeling van Leiden tot aan de Gouden eeuw. Als architect maakte hij naam dankzij zijn samenwerking met Alexander Jacobus Kropholler (1881-1973) bij de Abdij van Affligem en de Leidse Petruskerk en het omliggende woonwijkje uit 1935.

De pui van binnenuit gezien, met linksonder de zwengel voor de bediening van het rolluik

Tekeningen verloren gegaan
Vreemd is echter wel dat Van Oerle pas in 1926 slaagde voor zijn propedeutisch examen voor bouwkundig ingenieur aan de Technische Hogeschool in Delft. In 1929 slaagde hij voor zijn kandidaatsexamen. Dit terwijl de winkelpui al stamt uit 1924. Een logische verklaring is dat Van Oerle in het architectenbureau van zijn vader P.M.J. van Oerle aan dit ontwerp gewerkt zal hebben, nog voordat hij ging studeren. De vergunningstekeningen van de pui uit 1924 zijn bij de stadhuisbrand van 1929 verloren gegaan, dus de toewijzing van de pui aan Van Oerle kan niet hardgemaakt worden. Het archief van Hugo van Oerle blijkt ook niet meer te bestaan.  

Cas Nagtzaam